2 ଘଣ୍ଟାରେ ରିଷିକେଶ ରୁ କର୍ଣ୍ଣପ୍ରୟାଗ ମଧ୍ୟରେ ଯାତ୍ରା |

ଭୁବନେଶ୍ୱର, ୧୮ ଏପ୍ରିଲ୍ ୨୦୨୫

 

"ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ପାହାଡ଼ି ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପରେ TBM ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି |  9.11 ମିଟର ବ୍ୟାସ ବିଶିଷ୍ଟ ସିଙ୍ଗଲ୍-ସିଲ୍ଡ ପଥର TBM ଦ୍ୱାରା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯାଇ ଉଭୟ ଗତି ଏବଂ ସଠିକତା ପାଇଁ ଭାରତର ନିର୍ମାଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ନୂତନ ଉଦାହରଣ ବୋଲି ରେଳ ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଅଶ୍ୱିନୀ ବୈଷ୍ଣବ କହିଛନ୍ତି |

 

ଯୋଗ ସହର ଋଷିକେଶରୁ ତପୋ ସହର କର୍ଣ୍ଣପ୍ରୟାଗ ଯାତ୍ରା ଏବେ ମାତ୍ର ଦୁଇ ଘଣ୍ଟାରେ ସମାପ୍ତ ହେବାକୁ ଯାଉଛି | ଦେବଭୂମିରେ 'ଶିବ' ଏବଂ 'ଶକ୍ତି'ଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦରେ ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇ ଦେଶର ସବୁଠାରୁ ଦୀର୍ଘ ରେଳ ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ନିର୍ମାଣରେ ଏକ ସଫଳ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଛି | ୧୨୫ କିଲୋମିଟରରୁ ଅଧିକ ଲମ୍ବ ଋଷିକେଶ-କର୍ଣ୍ଣପ୍ରୟାଗ ରେଳ ପ୍ରକଳ୍ପ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ପ୍ରାକୃତିକ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ, ତୀର୍ଥସ୍ଥଳ ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଗୁରୁତ୍ୱକୁ ପୁନଃପରିଭାଷିତ କରିବାକୁ ଯାଉଛି | ପ୍ରତିବର୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଭକ୍ତ ଯମୁନେତ୍ରୀ, ଗଙ୍ଗୋତ୍ରୀ, କେଦାରନାଥ ଏବଂ ବଦ୍ରିନାଥ ଦର୍ଶନ ପାଇଁ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରାରେ ଯାଆନ୍ତି | କିନ୍ତୁ ଭୌଗୋଳିକ ଗଠନ ଏବଂ ସୀମିତ ସଂଯୋଗୀକରଣ ସର୍ବଦା ଯାତ୍ରୀ ଏବଂ ସ୍ଥାନୀୟ ବାସିନ୍ଦାଙ୍କ ପାଇଁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି | ଏହି ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ଗୁଡ଼ିକୁ ଦୂର କରିବା ଏବଂ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ଦୁର୍ଗମ ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକୁ ରେଳ ନେଟୱାର୍କ ସହିତ ସଂଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇ ଋଷିକେଶ-କର୍ଣ୍ଣପ୍ରୟାଗ ରେଳ ପ୍ରକଳ୍ପ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା | ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବା ସହିତ, କୋଟି କୋଟି ଭକ୍ତଙ୍କ ଚାରିଧାମ ଦର୍ଶନ କରିବାର ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ ହେବ |

 

ଋଷିକେଶ-କର୍ଣ୍ଣପ୍ରୟାଗ ରେଳ ପ୍ରକଳ୍ପ ହିମାଳୟର ଏକ କଷ୍ଟକର ଏବଂ ଭୌଗୋଳିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଅଞ୍ଚଳ (ଭୂମିକମ୍ପ ଜୋନ୍ IV)ରେ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଉଛି | ଏହି ରେଳ ଲାଇନରେ ଦେଶର ସବୁଠାରୁ ଦୀର୍ଘତମ 14.577 କିଲୋମିଟର (47825 ଫୁଟ) ରେଳ ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଯାହା ଦେବପ୍ରୟାଗ ଏବଂ ଜନସୁ ମଧ୍ୟରେ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଉଛି | 16 ଏପ୍ରିଲ୍ 2025ରେ ରେଳମନ୍ତ୍ରୀ ଅଶ୍ୱିନୀ ବୈଷ୍ଣବ ଏବଂ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପୁଷ୍କର ସିଂହ ଧାମି 14.58 କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବା ସୁଡ଼ଙ୍ଗ T-8 ର ଖନନ କାର୍ଯ୍ୟ ଉଦଘାଟନ କରିଥିଲେ ଯାହା ଦେଶର ସବୁଠାରୁ ଲମ୍ବା ରେଳ ସୁଡ଼ଙ୍ଗ | ଏହା ସହିତ, ଯୋଜନାବଦ୍ଧ 38 ଟି ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ଖନନ କାର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟରୁ 28 ଟି ସମାପ୍ତ ହୋଇଛି | ପ୍ରକଳ୍ପର ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ 2026 ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ସମାପ୍ତ କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖାଯାଇଛି ଏବଂ 2027 ମଧ୍ୟଭାଗ ସୁଦ୍ଧା ଏହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହୋଇପାରିବ ବୋଲି ଆସ କରାଯାଉଛି  |

 

ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପରେ ଟନେଲ୍ ବୋରିଂ ମେସିନ୍ (TBM) ଭଳି ଆଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଛି ଯାହା ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ନିର୍ମାଣରେ ଅଭୂତପୂର୍ବ ପ୍ରଗତି ହାସଲ କରିଛି | ଅଗଷ୍ଟ 2024ରେ, 'ଶିବ' ଏବଂ 'ଶକ୍ତି' ଟନେଲ୍ ବୋରିଂ ମେସିନ୍ ଗୋଟିଏ ମାସରେ 1080.11 ରନିଂ ମିଟର ଟନେଲ୍ ଖୋଳି ଏକ ନୂତନ ରେକର୍ଡ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା  | ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପରେ ରେଳ ସେତୁ ନମ୍ବର 8 ହେଉଛି ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂର ଆଉ ଏକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ କାର୍ଯ୍ୟ |

 

ଯୋଗ ସହିତ ତପ ର ସଂଯୋଗ

 

ଋଷିକେଶ-କର୍ଣ୍ଣପ୍ରୟାଗ ରେଳ ପ୍ରକଳ୍ପ ହେଉଛି ଏକ 125.2 କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବା ବ୍ରଡ ଗେଜ୍ ରେଳ ଲାଇନ ଯାହା ଯୋଗ ନଗରୀ ଋଷିକେଶକୁ କର୍ଣ୍ଣପ୍ରୟାଗ ସହିତ ସଂଯୋଗ କରିବ | ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇର ଚାରିଧାମ ରେଳ ପ୍ରକଳ୍ପର ଏକ ଅଂଶ, ଯାହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ଚାରୋଟି ପବିତ୍ର ତୀର୍ଥସ୍ଥଳକୁ ରେଳ ନେଟୱର୍କ ଦ୍ୱାରା ସଂଯୋଗ କରିବା | ଏହି ରେଳ ଲାଇନର ମୋଟ ମୂଲ୍ୟ 16 ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ହେବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି | ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପର ସବୁଠାରୁ ବିଶେଷ କଥା ହେଉଛି ଏହାର 83 ପ୍ରତିଶତ ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ଦେଇ ଯିବ ଯେଉଁଥିରେ 17ଟି ମୁଖ୍ୟ ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ଏବଂ 12ଟି ଏସ୍କେପ୍ ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ | ଏହାର ମୋଟ ଲମ୍ବ 213 କିଲୋମିଟର ଯାହା ମଧ୍ୟରୁ 193 କିଲୋମିଟର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ସମାପ୍ତ ହୋଇଛି |

 

ଏହି ରେଳ ମାର୍ଗ 5ଟି ଜିଲ୍ଲା କୁ ସଂଯୋଗ କରିବ

 

ଋଷିକେଶରୁ କର୍ଣ୍ଣପ୍ରୟାଗକୁ ସଡ଼କ ପଥରେ 6-7 ଘଣ୍ଟା ସମୟ ଲାଗେ ଯାହା ପାଗ ଏବଂ ଭୂସ୍ଖଳନ ଯୋଗୁଁ ଆହୁରି ବଢ଼ିପାରେ | ଚାରଧାମ ରେଳ ପ୍ରକଳ୍ପ ଅଧୀନରେ ନିର୍ମିତ ଋଷିକେଶ-କର୍ଣ୍ଣପ୍ରୟାଗ ରେଳ ଲାଇନ ଏହି ଦୂରତାକୁ ପ୍ରାୟ ଦୁଇ ଘଣ୍ଟାରେ ଅତିକ୍ରମ କରିବ। ଏହା ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀ, ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଏବଂ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଯାତ୍ରାକୁ ଦ୍ରୁତ, ସୁରକ୍ଷିତ ଏବଂ ସୁବିଧାଜନକ କରିବ | ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡରେ ପ୍ରବଳ ବର୍ଷା, ତୁଷାରପାତ ଏବଂ ଭୂସ୍ଖଳନ ଯୋଗୁଁ ପ୍ରାୟତଃ ରାସ୍ତା ଅବରୋଧ ହୋଇଯାଏ | ଏହା ମୌସୁମୀ ଏବଂ ଶୀତ ଋତୁରେ ପ୍ରାୟତଃ ଘଟେ | ପ୍ରକଳ୍ପର 83 ପ୍ରତିଶତ ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ମଧ୍ୟ ଦେଇ ଗତି କରୁଛି ଯାହା ଏହାକୁ ପାଣିପାଗ ପ୍ରତିରୋଧୀ ରଖିବ ଏବଂ ସୁଗମ ସଂଯୋଗୀକରଣ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନେ ବର୍ଷସାରା ଚାରିଧାମ ପରିଦର୍ଶନ କରିପାରିବେ | ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ପାଞ୍ଚଟି ପ୍ରମୁଖ ଜିଲ୍ଲା - ଡେରାଡୁନ, ତେହେରୀ ଗରୱାଲ୍, ତିହଡ଼ି ଗରୱାଲ୍, ରୁଦ୍ରପ୍ରୟାଗ ଏବଂ ଚାମୋଲିକୁ ରେଳ ନେଟୱର୍କ ସହିତ ସଂଯୋଗ କରିବ | ଯୋଗ ସହର ଋଷିକେଶ, ମୁନି କି ରେଟି, ଦେବପ୍ରୟାଗ, ଶ୍ରୀନଗର, ରୁଦ୍ରପ୍ରାୟାଗ, ଗୌଚର ଏବଂ କର୍ଣ୍ଣପ୍ରୟାଗ ଭଳି ସହର ଏବଂ ଛୋଟ ବଡ଼ ବଜାର ରେଳ ଦ୍ୱାରା ସଂଯୋଗ ହେବ | ଏହା ଦ୍ୱାରା ଦୁର୍ଗମ ପାହାଡ଼ି ଅଞ୍ଚଳର ଲୋକମାନେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା, ଶିକ୍ଷା, ନିଯୁକ୍ତି ଏବଂ ବଜାର ଚାହିଦା ସହଜରେ ପାଇପାରିବେ | ଚାରଧାମ ରେଳ ପ୍ରକଳ୍ପର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଯମୁନୋତ୍ରୀ, ଗଙ୍ଗୋତ୍ରୀ, କେଦାରନାଥ ଏବଂ ବଦ୍ରିନାଥକୁ ରେଳ ନେଟୱାର୍କ ସହିତ ସଂଯୋଗ କରିବା |

 

ଆର୍ଥିକ ଏବଂ ସାମାଜିକ ଲାଭ

 

ଋଷିକେଶ-କର୍ଣ୍ଣପ୍ରୟାଗ ରେଳ ପ୍ରକଳ୍ପ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡରେ ପର୍ଯ୍ୟଟନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାକୁ ଯାଉଛି | ଚାରିଧାମ ଯାତ୍ରା ବ୍ୟତୀତ, ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ଋଷିକେଶ, ହରିଦ୍ୱାର ଏବଂ ଆଉଲି ଭଳି ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସ୍ଥଳୀରେ ପହଞ୍ଚିବା ସହଜ ହୋଇଯିବ | ଏହା ସ୍ଥାନୀୟ ବାଣିଜ୍ୟ, ହୋଟେଲ ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ପରିବହନ ସେବାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବ ଏବଂ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ଦୁର୍ଗମ ଅଞ୍ଚଳରେ ନୂତନ ବ୍ୟବସାୟ କେନ୍ଦ୍ରର ବିକାଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବ | ଦେବପ୍ରୟାଗ, ଶ୍ରୀନଗର, ରୁଦ୍ରପ୍ରୟାଗ ଏବଂ ଗୌଚର ଭଳି ସହରରେ ଆର୍ଥିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ ଯାହା ଫଳରେ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି ହେବ |