ଭାରତୀୟମାନଙ୍କର ପ୍ରମୁଖ ଖାଦ୍ୟ ହେଉଛି ଭାତ । ରେଲୱେ ଆମ ଖାଦ୍ୟଥାଳୀକୁ ଭାତ ପହଞ୍ଚାଉଛି।

• ଓଡ଼ିଶା, ଆନ୍ଧ୍ର ଏବଂ ଛତିଶଗଡ଼ ହେଉଛି ଭାରତର ‘ଭାତଥାଳୀ’ । 

• ଭାରତୀୟମାନଙ୍କର ପ୍ରମୁଖ ଖାଦ୍ୟ ହେଉଛି ଭାତ । 

• ଏହି ଲଡାଉନ୍ ସମୟରେ ପୂର୍ବ ତଟ ରେଳପଥ ଦିବାରାତ୍ର, ଅବିରାମ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟକରି ଦକ୍ଷିଣ ଓ ଉତ୍ତର ଭାରତକୁ ୫,୭୯, ୧୧୩ ଟନ୍ ଋଉଳ ପରିବହନ କରିଛି । ପୂର୍ବ ତଟ ରେଳପଥ ସାରା ଦେଶକୁ ବାଧାହୀନ ଭାବେ ଋଉଳ ପରିବହନ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟନିଗମ ଓ ରାଜ୍ୟର ବିଭନ୍ନ ଯୋଗାଣ ସଂସ୍ଥାମାନଙ୍କ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ ରଖୁ କାର୍ଯ୍ୟକରୁଛି । 

ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟରେ ଋଉଳର ଗୁରୁତ

ଭାରତର ଅଧୁକାଂଶ ଜନସଂଖ୍ୟା ଋଉଳ ବା ଭାତ ଖାଇବା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁଥିବାରୁ ଏଠାରେ ଅଧୁକ ଋଉଳ ଉତ୍ପାଦନ ହୁଏ ଏବଂ ଉପଯୋଗ ମଧ୍ୟ ହୁଏ। ୨୦୧୯-୨୦ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷର ଆକଳନ ଅନୁସାରେ ସମୁଦାୟ ୨୯୨ ମିଲିଅନ୍‌ ଟନ୍ ଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରାୟତଃ ୧୧୭ ମିଲିଅନ୍‌ ଟନ୍ କେବଳ ଧାନ ଉତ୍ପାଦନ । ଏହା ଦେଶର ଜନସାଧାରଣ ଓ ସନ୍ତାନ୍ତମାନଙ୍କ ଖାଦ୍ୟର ମୁଖ୍ୟ ଅଂଶ ହୋଇଥାଏ । 

ଧାନ ଉତ୍ପାଦନ ଅଞ୍ଚଳ 

ଭାରତବର୍ଷରେ ଓଡ଼ିଶା, ଆସାମ, ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ, ଛତିଶଗଡ଼ ଇତ୍ୟାଦି ରାଜ୍ୟମାନେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଧାନ ଉତ୍ପାଦନକାରୀ ରାଜ୍ୟ ଓଡ଼ିଶା ଓ ଆସାମରେ ବର୍ଷକୁ ତିନିଥର ଧାନ ଫସଲ ଅମଳ କରାଯାଇଥାଏ । ଭାରତର ଦକ୍ଷିଣ ଓ ପୂର୍ବ ଅଞ୍ଚଳ, ମହାନଦୀ, କ୍ରିଷ୍ଣା ଓ ଗୋଦାବରୀ ନଦୀ ପାଖ ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକ ଦେଶର ‘ ଭାତଥାଳୀ’ ଭାବେ ପରିଚିତ । ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଉତ୍ପାଦିତ ହେଉଥିବା ଋଉଳା ଧାନ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶକୁ ପରିବହନ କରାଯାଏ ଖାଦ୍ୟ । ଆବଶ୍ୟକତା ପୁରଣ ନିମନ୍ତେ । କୋଭିଡ଼-୧୯ ଭୂତାଣୁ ସଂକ୍ରମଣ ଦ୍ବାରା ଦେଶରେ ଲଡାଉନ୍ ଲାଗୁ ହେବା ଫଳରେ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ସାମଗ୍ରୀ ପରିବହନ ଓ ଯୋଗାଣ ନିମନ୍ତେ ଏକ ସଂକଟ ସୃଷ୍ଟି ହେଲା । ଏହିଭଳି ଏକ ସଂକଟ ମୁହୂର୍ତ୍ତିରେ ପୂର୍ବ ତଟ ରେଳପଥ ଏହାକୁ ଏକ ଆହ୍ବାନ ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରି ଦିବାରାତ୍ର ଅବିରାମ ଗତିରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନକୁ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ସାମଗ୍ରୀ ପରିବହନ କରୁଛି ଏବଂ ବିଶେଷକରି ଏହାର ପରିସୀମା ମଧ୍ୟରୁ ଋଉଳ ବୋଝେଇ କରି ମାଲ୍‌ବାହୀ । ଟ୍ରେନ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶକୁ ପଠାଉଛି, ଯେମିତି ଦେଶରେ ଋଉଳର ସଂକଟ ରହିବ ନାହିଁ ।

ପୂର୍ବ ତଟ ରେଳପଥ ଦ୍ବାରା ଗଉଳ ପରିବହନ 

ଏହି ଲଡାଉନ୍ ସମୟରେ ପୂର୍ବ ତଟ ରେଳପଥ ଏହାର ବିଭିନ୍ନ ଷ୍ଟେସନ୍‌ରୁ ୧୯୧ଟି ଟ୍ରେନ୍ ଋଉଳ (ହାରାହାରି ୫,୭.୧୧୩ ଟନ୍ ଋଉଳ) ବୋଝେଇ କରି ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶକୁ ପରିବହନ କରିଛି । ଏହି ପରିବହନ, ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟନିଗମ ଏବଂ ରାଜ୍ୟର ସିଭିଲ୍ ସପ୍ଲାଏ ବିଭାଗ ଯଥା । ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ସମାଜ ମଙ୍ଗଳ ବିଭାଗ, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ସିଭିଲ୍ ସପ୍ଲାଏ ବିଭାଗ (ଏପିଏସି) ଇତ୍ୟାଦିର ସହଯୋଗରେ ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିଛି ।

ସମ୍ବଲପୁର ରେଳମଣ୍ଡଳ 

ବର୍ତ୍ତମାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପୂର୍ବ ତଟ ରେଳପଥର ସମ୍ବଲପୁର ରେଳମଣ୍ଡଳ ସର୍ବାଧୂକ ଟ୍ରେନ୍, ଋଉଳ ବୋଝେଇ କରିଛି । ଏହି ରେଳମଣ୍ଡଳର ବିଭିନ୍ନ ଷ୍ଟେସନ୍‌ରୁ ୧୪୯ଟି ଟ୍ରେନ୍ ହାରାହାରୀ ୪,୫୪,୮୯୪ ଟନ୍ ଋଉଳ ବୋଝେଇ କରି ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନକୁ ପରିବହନ କରିଛି । ଋଉଳ ବୋଝେଇ । ହୋଇଥିବା ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକ ହେଲା – ବଲାଙ୍ଗୀର ଜିଲ୍ଲା କଣ୍ଟାବାଞ୍ଜି ଷ୍ଟେସନ୍‌ରୁ ୮ଟି ଟ୍ରେନ୍ ଓ ବଲାଙ୍ଗୀର ଷ୍ଟେସନ୍‌ରୁ ୧୪ଟି ଟ୍ରେନ୍ ବୋଝେଇ ହୋଇଥିବା । ବେଳେ ବରଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲାରୁ ୩୬ଟି ଟ୍ରେନ, ସୋନପୁର ଜିଲ୍ଲାର ଡୁଙ୍ଗୁରିପାଲି ଷ୍ଟେସନ୍‌ରୁ ୧୬ଟି ଟ୍ରେନ୍, କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲାର ଜୁନାଗଡ଼ ରୋଡ଼୍ ଷ୍ଟେସନ୍‌ରୁ । ୧୨ଟି ଓ କେସିଙ୍ଗା ସରୁ ୧୨ଟି ଟ୍ରେନ୍, ମହାସମୁନ୍ଦ ଜିଲ୍ଲାର କୋମାଖାନ୍ ଷ୍ଟେସନ୍‌ରୁ ୫ଟି ଓ ବେଲସେଣ୍ଡା ଷ୍ଟେସନ୍‌ରୁ ୧୩ଟି ଟ୍ରେନ୍, ନୂଆପଡ଼ା ଜିଲ୍ଲାର ଖରିଆର ଷ୍ଟେସନ୍‌ରୁ ୩ଟି ଟ୍ରେନ୍ ଏବଂ ସମ୍ବଲପୁର ଜିଲ୍ଲାର ହୀରାକୁଦ ଷ୍ଟେସନ୍‌ରୁ ୩୦ଟି ଟ୍ରେନ୍ ଓଡ଼ିଶାରେ ଧାନଗୃଷ ନାନାବିଧ ପରିବେଶିକ ପଦ୍ଧତି ଏବଂ ବହୁ ପାଣିପାଗ ଅବସ୍ଥା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିଥାଏ । ଏହା ଓଡ଼ିଶାର ୩୦ଟି ଜିଲ୍ଲାରେ ଋଷ କରାଯାଇଥାଏ, କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ଫସଲ ଅମଳ ହୁଏ ଏବଂ କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ କମ୍ ହୁଏ। ଯେମିତି ମହାନଦୀ ଆଖପାଖ ଅଞ୍ଚଳରେ ଉତ୍ତମ ଧାନ ଋଷ ହୁଏ ଏବଂ ସେପୁର, ବରଗଡ଼, ସମ୍ବଲପୁର ଇତ୍ୟାଦି ଜିଲ୍ଲା ଗୁଡ଼ିକ ହିରାକୁଦ ରିଜରଭଏର ପ୍ରଣାଳୀର କେନାଲ୍ ଇରିଗେସନ୍ । ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି । ଏହି ଟ୍ରେନ୍‌ ଗୁଡ଼ିକ ମୁଖ୍ୟତଃ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ଏବଂ ବିହାର ରାଜ୍ୟର ଡାଲଟୋନ, ଦୁମକା, ମଧୁପୁର, ଟାଟାନଗର, ହଜାରିବାଗ, ଧାନବାଦ, ବୁକାରେ, । ନାମକୋମ୍ ଓ ଦରଭଗା ଇତ୍ୟାଦି ସ୍ଥାନକୁ ପରିବହନ ହୋଇଥାଏ । ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟନିଗମର ସହଯୋଗରେ ବୋଝେଇ ହୋଇଥାଏ । ତେଣୁ ବିହାର ଓ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ଖାଦ୍ୟଥାଳୀକୁ ଋଉଳ ପୂର୍ବ ତଟ ରେଳପଥ ପରିସୀମାର ମ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶାରୁ ପରିବହନ ହୋଇଥାଏ।

ୱଲଟିୟର୍ ରେଳମଣ୍ଡଳ 

ୱଲଟିୟର୍ ରେଳମଣ୍ଡଳ ସମୁଦାୟ ୩୭ଟି ଟ୍ରେନ୍ ହାରାହାରୀ ୧, ୧୦,୮୮୪ ଟନ୍ ଋଉଳ ବୋଝେଇ କରିଛି । ଏହା ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରୁ । ଯଥା- ବିଶାଖାପାଟଣା ଜିଲ୍ଲାର ପେଣ୍ଡୁର୍ଥ ଷ୍ଟେସନ୍‌ରୁ ୧୦ ଟି ଟ୍ରେନ୍, ଶ୍ରୀକାକୁଲମ୍ ଜିଲ୍ଲାରୁ ୧୩ଟି ଟ୍ରେନ୍, ବିଜୟନଗରମ୍ ଜିଲ୍ଲାର ବୋବଲି ଷ୍ଟେସନ୍‌ରୁ ୬ଟି ଟ୍ରେନ୍ ଓ ବିଜୟନଗରମ୍ ଷ୍ଟେସନ୍‌ରୁ ୫ଟି ଟ୍ରେନ୍ ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାର ଜୟପୁର ଜିଲ୍ଲାରୁ ୩ଟି ଟ୍ରେନ୍ ଋଉଳ ବୋଝେଇ କରି ପରିବହନ କରିଛି । । ଏହି ୩୭ଟି ଟ୍ରେନ୍‌ରୁ ୧୭ଟି ଟ୍ରେନ୍ କେବଳ ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟନିଗମ ଦ୍ଵାରା ବୋଝେଇ କରାଇଥିବା ବେଳେ ଅନ୍ୟ ଟ୍ରେନ୍‌ଗୁଡ଼ିକ ରାଜ୍ୟର ବିଭିନ୍ନ ଯୋଗାଣ ସଂସ୍ଥା ଯଥା ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଷ୍ଟେଟ୍ ସିଭିଲ୍ ସପ୍ଲାଏ ଏବଂ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ରାଜ୍ୟ କଲ୍ୟାଣ ବିଭାଗ ଇତ୍ୟାଦି ବୋଝେଇ କରନ୍ତି । ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଏକ ଉନ୍ନତ କୃଷିପ୍ରଧାନ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ ଅମଳ କରାଯାଇଥିବା ଧାନ ଋଷରେ ଏହା ଦେଶରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସ୍ଥାନ ଅଧୁକାର କରିଛି । ବସ୍ତୁତଃ ଏହାର ସମସ୍ତ ଜିଲ୍ଲା ଜଳସେଚନ ଦ୍ଵାରା ଋଷ କରାଯାଇଥାଏ କିନ୍ତୁ କ୍ରିଷ୍ଣା ଓ ଗୋଦାବରୀ ଡେଟା ଅଞ୍ଚଳ ହେଉଛି ଦେଶର ‘ଭାତଥାଳୀ’ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର କୁଡ଼ାପା ଏବଂ ଅନନ୍ତପୁର ଯଥା ଅଧୋନୀ, ହ୍ବାଇଟ୍ ଫିଡ୍ ଓ ଜୟ, ତାମିଲନାଡୁର ଚେଙ୍ଗପାଲି ଓ ତିରୁପୁର, କର୍ଣ୍ଣାଟକର ହୁବୁଲି ଓ ମହୀସୁର ଏବଂ କେରଳର ତ୍ରିଶୁର ଇତ୍ୟାଦି ହେଉଛି ଋଉଳ ଦ୍ୱାରା ବିଭିନ୍ନ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତି କରିବାରେ ଦେଶର ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥାନ । ଦେଶର ଲଡାଉନ୍ ଲାଗୁଥିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଜନସାଧାରଣ ତାଙ୍କର ପ୍ରିୟ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ଅଭାବ ଅନୁଭବ କିଭଳି ନ କରିବେ, ସେଥିପାଇଁ ପୂର୍ବ ତଟ ରେଳପଥ ଅଧୁକ ଋଉଳ ପରିବହନ ଅବିରାମ ଧାରାରେ କରିଗଲିଛି ।

ଖୋର୍ଦ୍ଧାରୋଡ଼ ରେଳମଣ୍ଡଳ  

ଏହି ଲଡାଉନ୍ ସମୟରେ ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାର ଜଗନ୍ନାଥପୁର ଷ୍ଟେସନ୍‌ରୁ ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟନିଗମ ଦ୍ଵାରା ପାଞ୍ଚଟି ଟ୍ରେନ୍ ହାରାହାରୀ ୧୩,୩୩୫ ଟନ୍ ଋଉଳ ବୋଝେଇ କରିଛି । ଏହି ଟ୍ରେନ୍‌ଗୁଡ଼ିକ ମୁଖ୍ୟତଃ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର କର୍ଣ୍ଣାଟକର ଧରମପୁରୀ ଏବଂ କେରଳ ଓ ତାମିଲନାଡୁର ତିରୁଭାନ୍ନମାଲାଇ, ତିରୁଚିରାପଲ୍ଲୀ ଏବଂ ତ୍ରିନେଲଭେଲି ଇତ୍ୟାଦି ସ୍ଥାନକୁ ଚଳାଚଳ କରିଛି । 

ସର୍ବାଧୁକ ବ୍ୟବହାର କେନ୍ଦ୍ର 

ପୂର୍ବ ତଟ ରେଳପଥ ପରିସୀମାରୁ ଋଉଳ ମୁଖ୍ୟତଃ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ, କର୍ଣ୍ଣାଟକ, କେରଳ, ତାମିଲନାଡୁ ଏବଂ ଉତ୍ତର ଭାରତର ବିହାର ଓ ଝାରଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟକୁ ପରିବହନ କରାଯାଉଛି । ପୂର୍ବ ତଟ ରେଳପଥ, ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟନିଗମ ଓ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କର ବିଭିନ୍ନ ସରକାରୀ ଯୋଗାଣ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକ ସହ ଅବିରତ ସମ୍ପର୍କ ରକ୍ଷାକରି ଜନସାଧାରଣଙ୍କର ଜୀବନ ନିର୍ବାହର ପ୍ରମୁଖ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ସାମଗ୍ରୀର ପରିବହନ କରି ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନକୁ ପହଞ୍ଚାଇବାକୁ ଉଦ୍ୟମ ଜାରିରଖୁଛି । ରେଳପଥର ଏହି ଉଦ୍ୟମ ଫଳରେ ଦେଶର ଏହି ଅଞ୍ଚଳମାନଙ୍କରେ ସାଧାରଣ ବଣ୍ଟନ ପଦ୍ଧତି ନିର୍ବିଘ୍ନରେ ଗୁଲିଛି ଯାହା ଏପରି ଏକ ସଂକଟ ସମୟରେ ମାନବିକତାର ସବୁଠୁ ବଡ଼ ପରିଋୟକ ।